Wednesday 25 December 2019

ကလေးငယ်များနဲ့ ဘက်ထရီသေးသေးကလေးများ အန္တရာယ်။

ကလေးငယ်များနဲ့ ဘက်ထရီသေးသေးကလေးများ အန္တရာယ်။ 

လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်လောက်က တာဝန်ကျခဲ့တဲ့ ဆေးခန်းမှာ ကြုံခဲ့တာပါ။


 ၂နှစ်အရွယ်ကလေးတယောက် နှာခေါင်းနာတယ် ဆိုပြီးရောက်လာပါတယ်။
ကံကောင်းစွာပဲ ကလေးကို ခေါ်လာတဲ့ အဖေက ကလေး ဘက်ထရီ သေးသေးကလေးကို ထည့်တယ် ထင်တယ် လို့ ပြောပါတယ်။
တကယ်တော့ အဲဒီကလေးကို ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ ရက်က နှာခေါင်းနာတယ် နှာရည်ကျတယ်ဆိုပြီး အရေးပေါ်ဌာနကိုသွားပြပြီးပါပြီ။  ဆရာဝန်က စစ်ဆေးတေ့ာ ဘက်ထရီ အကြောင်းလည်း မပြောလို့  နှာစေးပျောက်ဆေးပဲပေးလိုက်ပါတယ်။ တခါတလေ လူနာကို ဆေးရုံခေါ်လာသူက ကလေးဘာဖြစ်တယ်လို့ သေချာမသိ၊ အားတဲ့ သူကခေါ်လာပြတာမျိုးကလည်းရှိတတ်တာကိုး။
 နှာခေါင်းကို ဖြဲကြည့်တော့နှာရည်တွေနဲ့ ဘာမှ မတွေ့လို့ဓါတ်မှန်ရိုက်လိုက်တော့မှ လားလား ဘက်ထရီကလေးက နှာခေါင်ထဲမှာ အခန့်သား ။
ဒီပုံတွေေကတော့ နမူနာပြဖို့အင်တာနက်ကယူထားတာပါ။ https://www.researchgate.net/figure/An-extracted-button-battery-from-the-nose-8-mm_fig5_255738051
ဒါနဲ့ နားနှခေါင်းလည်ချောင်းအထူးကုဆီကိုလွှဲရပါတယ်။ သူတို့စစ်ဆေးတော့ ဘက်ထရီ ကလေးက အတွင်းထဲ ခပ်နက်နက်မှာအရောင် ပြောင်းပြီး နှာခေါင်းထဲမှာ အနာတောင် ဖြစ်နေပါပြီ။
သူတို့လည်း အတတ်နိုင်ဆုံးမြန်မြန်ရအောင်ထုတ်ကြပါတယ်။
ပြသနာက ဘက်ထရီထဲက အက်ဆစ် ထွက်ပြီး စားနေလို့ က်ထရီ ကိုထုတ်လို့ပြီးတာတောင် အက်ဆစ်လောင်စားတဲ့ နှာခေါင်းအတွင်းကအနာကို ကုဖို့ကလိုပါသေးတယ်။


ဖြစ်ဖြစ်ချင်းသိလို့ ထုတ်လိုက်နိုင်ရင် အက်ဆစ် စိမ့်မထွက် သေးတော့ အနာ ဖြစ်မှာ မဟုတ်ပါ။
အက်ဆစ်စားတဲ့ အနာက နှာခေါင်းနှစ်ပေါက် အကြားက အရိုးနုကိုပါစားလို့  အပေါက်ဖြစ်သွားတော့ အနာကျက်ပြီးနောက် အပေါက် ပြန်ဖာရပါသေးတယ်။
ကလေးလည်းဆေးရုံမှာ အတော်ကြာသွားပါတယ်။
ကံကောင်းတာက ဘက်ထရီကလေး လေပြွန်ထဲ အထိကျမသွားသလို ကလေးက မျိုမချလိုက်တာပါ။
အစာအိမ်ထဲရောက်သွားပြီး ချောင်တနေရာရာမှာကပ်နေလျင် အစာအိမ် အက်ဆစ်တွေကြောင့် ဘက်ထရီ အထဲက အက်ဆစ် ထွက်လာပြီး ဘက်ထရီ ကပ်နေတဲ့ နေရာမှာနာရီပိုင်းအတွင်း နံရံပေါက်သွားနိုင်ပါတယ်။
နည်းနည်းကြီးတဲ့ CR2032   လိုဘက်ထရီမျိုးဆို  လည်ချောင်ထဲကပ်နေတတ်လို့ လည်းချောင်းနံရံပေါက်နိုင်ပါတယ်။
ကလေးတွေ ပါးစပ် နှာခေါင်းတွေထဲ ထည့်နိုင်သော ဘက်ထရီ တချို့ 

လေပြွန်ထဲမှာလည်း ဒီလို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
 ဒီ button cells ခေါ်တဲ့ ဘက်ထရီကလေးတွေကို ဒီဖက်ခေတ်မှာ အသုံးများလာပါတယ်။
နာရီကလေးတွေသာမက အသံထွက်တဲ့ မီးလင်းတဲ့ ကစားစရာတွေမှာပါသလို အသံထွက်တဲ့ မီးလင်းတဲ့မွေးနေ့ကဒ်၊ ခရစ် စမတ်ကဒ်တွေမှာပါလာပါတယ်။
အရုပ်တွေထဲ ဘက်ထရီတွေ အလွယ် တကူထွက်မကျပေမယ့် အစားထိုးဖို့ဝယ်ထားတဲ့ ဘက်ထရီ၊ အသစ်လဲပြီး ကျန်နေတဲ့ အဟောင်း၊ စတာတွေကို သေချာ မသိမ်းလို့၊ လွှင့်မပစ်လို့ ကလေးငယ်တွေ တွေ့သွားလျင် ပြသနာ အတော် ကြီးပါတယ်။
ဒီလိုဘက်ထရီတွေက ကလေးတွေကိုလက်ဆောင်အဖြစ်ပေးတတ်ကြတဲ့ သီချင်းဆိုတဲ့ မီးလင်းတဲ့စာအုပ်၊အသံထွက်ပြီး စာသင်ပေးတဲ့စာအုပ်တွေမှာလည်းပါတတ်ပါတယ်။
 မွေးနေ့ကဒ်၊ ခရစ် စမတ်ကဒ်တွေထဲက ဘက်ထရီတွေကိုတော့ ကဒ်ကို စုတ်ဖြဲလိုက်လျင် ထွက်လာနိုင်လို့ ပို အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။
အရောင် လက်လက်နဲ့ ဘက်ထရီကလေးတွေကို ကလေးငယ်တွေက ချိုချဉ် အမှတ်နဲ့ မျိုချတတ်ပါတယ်။
ဘက်ထရီက အစာပြွန်တနေရာရာမှာ တစ်လျင် ပါးစပ်ထဲကတံတွေးကြောင့်  ဘက်ထရီ အဆက်ပွင့်ပြီး အထဲကအက်ဆစ်ထွက်ကာ အစာပြွန်နံရံကိုစားပါတယ်။
 လက်ဆောင်တွေပေးနဲ့ခရစ်စမတ် မှာ ကလေးတွေကို အဲလိုဘက်ထရီပါတဲ့လက်ဆောင်တွေ ကဒ်တွေပေးလျင် သတိထားကြဖို့ ဘီဘီစီကလာတဲ့ သတင်းထဲက နမူနာ ဗွီဒီယိုကလေးကို ပြန်ရှဲပြထားပါတယ်။
အသားပြားကို အူနံရံအနေနဲ့ထားပြီး စမ်းပြတာပါ။


ဘက်ထရီ ပေါ်ကို တံတွေးဆွတ်ပေးတဲ့ အခါ တွံတွေးက ဘက်ထရီ နံရံကိုစားလို့အထဲက အက်ဆစ်ထွက်လာကာ အသားပြားကို နှစ်နာရီ အတွင်း အပေါက်လုံးဝ ဖြစ်သွားစေပါတယ်။
ဆိုလိုတာက ဒီလို ဘက်ထရီမျိုးကို မျိုချမိရင် နှစ်နာရီအတွင်း အူ / အစာအိမ် နံရံပေါက်ပြီး အနားက အင်္ဂါတွေကိုပါလောင်စားလို့ အသက်ပါထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ပြတာပါ။

အောက်ကဗွီဒီယိုကလည်း ဘက်ထရီကလေးတွေကလေးငယ်တွေအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ပုံကိုပြထားတာပါ။

အဲဒါကြောင့် တွေ့ကရာ ပါးစပ်ထဲ ထည့်တတ်တဲ့ လေးဘက် တွား အရွယ်ကနေ သုံးလေးနှစ် အရွယ် အထိကလေးတွေ အိမ်မှာရှိလျင် ဒီလို ဘက်ထရီ မျိုးကို သေချာ သိမ်းဖို့၊ သေချာ ထုတ်ပြီး လွှင့်ပစ်ဖို့အရေးကြီးပါတယ်။ သူတို့ပါတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို လူကြီး မရှိလျင် ပေးမထားပါနဲ့ ။

ကလေး ငယ် ငယ်တွေနဲ့ ပစ္စည်းသေးသေးကလေးများ

အသက် ကိုးလလောက်ကနေ ၅ နှစ် အရွယ် အထိ ကလေးတွေက ပစ္စည်းသေးသေးကလေးတွေကို ပါးစပ်ထဲ၊ နှာခေါင်းထဲ ထည့်တတ်တဲ့ သဘာဝ ရှိတာကြောင့် သူတို့ကလေး တွေ လက်လှမ်းမှီတဲ့ နေရာတွေ ( သူတို့ တက်လို့ရတဲ့ ဘီဒို ၊ စားပွဲတွေပါ) မှာ  ပါးစပ်ပေါက်ထဲ ဝင်လို့ဆံ့တဲ့ အရာတွေမထားသင့်ပါ။
ခဲဖျက်၊ ပုတီးစေ့ ကစားစရာ အရုပ်သေးသေး၊ ဘက်ထရီ အသေးကလေး တွေကနေ စက္ကူစ, ပလတ်စတစ်စ အလယ် အကြွေစေ့တွေ၊ ဆေးလုံးကလေးတွေအဆုံးအထိ အကုန်ထည့်ကြပါတယ်။ 
ဘက်ထရီကတော့ အထက်မှာ ဆိုထားသလို ဖြစ်နိုင်လို့ အန္တရာယ်ပိုများပါတယ်။
ဆေးလုံးတွေ စားမိလျင်လည်း ဆေးတလုံးထဲမှာတောင် သူတို့ အရွယ် နဲ့ စာလျင် အလွန်များတဲ့ ဆေးပမာဏ ဝင်သွားလို့ ဒုက္ခရောက်နိုင်ပါတယ်။
သူတို့မှီနိုင်တဲ့ ဘီဒို၊ အံဆွဲ  ဗူး၊ ခွက်တွေကိုလည်းသူတို့ဖွင့်မရအောင်  Child lock  လိုမျိုးနဲ့ပိတ်ပါ။

ပါးစပ်ထဲ ထည့်မိလျင်

လည်းချာင်းထဲ တစ်နေနိုင်ပါတယ် ၊ အသက်ရှူခက်တာ ၊ လည်ချောင်းနာတာ၊ အသက်ရှူလျင် အသံမြည်တာ၊ အစာမစားနိုင်တာတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်.
အခန့် မသင့်လို့လေပြွန်ထဲ ကို ရောက်သွားလျှင် လေပြွန် ပိတ် ပြီး အသက်ဆုံးတာ ဖြစ်နိုင်သလို လေပြွန် သေးတနေရာရာမှာ ပိတ်ပြီး အဆုတ် တစိတ် တဒေသ လေမဝင်နိုင်ပဲ ရောဂါရပါတယ်။
အစာလမ်းကြောင်းထဲရောက်သွားလျင်တော့  လည်ချောင်းတနေရာရာမှာ တစ်နေနိုင်သလို အစာအိမ်ကနေအများစုက တော့ အူထဲ အထဲရောက်သွားပြီး ဝမ်းနဲ့ အတူပြန်ထွက်လာပါတယ်။
တချို့ကတော့   အဆိပ်သင့်တာ အူပေါက်တာ ဖြစ်တတ်လို့ အရေးပေါ် ထုတ်ဖို့ လိုနိုင်ပါတယ်။

နှာခေါင်းထဲ 

နှာခေါင်းထဲမှာ တခုခုရှိနေလျင်
နှာခေါင်းနာတာ၊ နှာရည် ကျတော ၊ သွေးထွက်တာ ၊ အသက်ရှူလျင် အသံမြည်တာ၊ အသက်ရှူထုတ်လျင် အပုပ်နံထွက်တာ တို့ဖြစ်နိုင်ပါတယ်.
မိမိဘာသာထုတ်ဖို့ မကြိုးစားပါနဲ့ အထဲပိုဝင်သွားပြီး လေပြွန် ပိတ်သွားနိုင်ပါတယ်။
ကလေးကို ချော့ပြီး ဆေးရုံကိုသာခေါ်သွားပါ။
လမ်းကြမ်းလျင် ကားဆောင့်ပြီး အထဲကို ပြုတ်ကျမသွားစေရန် ကလေးကို လှဲနေစေပြီး ဦးခေါင်းဘက်ကို နှိမ့်ထားတာကောင်းပါတယ်။

ဘာလုပ်ရမလဲ 

ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ်  စိတ်အေးအေးထားပါ။
အဲလို့ပစ္စည်းကလေးတွေကို မြိုချမိတယ် နှာခေါင်းထဲ ထည့်တယ်လို့သံသယရှိလျင် ဘာပစ္စည်းဖြစ်နိုင်တယ်လို့ သိနိုင်လျင်ပိုကောင်းပါတယ်။
ဘာပစ္စည်းဝင် သွားသလဲ ဆိုတာသိအောင်လုပ်ပါ ၊ အဲဒီအတွက်တော့ အချိန်မဖြုန်းပါနဲ့ ။ ဆးလုံးလို့ သံသယရှိလျင် ဗူးခွဲကိုပါဆေးရုံကိုယူသွားနိုင်လျင် ပိုကောင်းပါတယ်။
ပါးစပ်ထဲမှာ မျက်စေ့နဲ့ မြင်ရလို့  လက်နဲ့ မှီလျင်တော့ နှိုက်ထုတ်ပါ။
ကလေး ကို လန့်အောင် မလုပ်ပါနဲ့၊ လန့်ပြီး ငိုရှိုက်မှ လေပြွန်ထဲအထိကျသွားနိုင်ပါတယ်။
အလွယ်တကူ မြင်ရပေမယ့် ထုတ်လို့ရဖို့ မသေချာလျင် ထုတ်ဖို့ မကြိုးစားပါနဲ့။
ကလေးက ဘာမှ မဖြစ်လျင် မိမိဘာသာ နှိုက်ထုတ်တာထက် ဆေးရုံကိုသွားတာ ပိုကောင်းပါတယ်။
အနီးဆုံးဆေးရုံ ဆေးခန်းကိုသွားပါ။
အပြင်ဆေးခန်း အသေးတွေမှာ ပစ္စည်း တန်ဆာပလာ မစုံလျင် ဘာမှ လုပ်မပေးနိုင်လို့ ဆေးရုံနဲ့ နီးလျင် ဆေးရုံကိုသာသွားပါ။
လမ်းကြမ်းလျင် ကားဆောင့်ပြီး အထဲကို ပြုတ်ကျမသွားစေရန် ကလေးကို လှဲနေစေပြီး ဦးခေါင်းဘက်ကို နှိမ့်ထားတာကောင်းပါတယ်။
ဆေးလုံး၊ ဘက်ထရီ စတာတွေဆိုလျင် ဆေးရုံကို အမြန်သွားပါ။


Dr Aung
25/12/19